Vraag 32 bewering 1 uit het examen HAVO Duits 23-1 moet ongeldig worden verklaard

Wat is er aan de hand?
Vraag 32 bewering 1 uit het eindexamen HAVO Duits 2023 tijdvak 1 is niet juist geformuleerd, waardoor het voor de leerling onmogelijk is om het antwoord in de tekst te kunnen vinden. 
Dit is echter een probleem dat ons naar een veel groter, minder zichtbaar probleem, leidt: de onmogelijkheid om het CvTE te wijzen op onjuistheden en deze met vakdeskundigen bespreekbaar te maken. Hoewel wij met deze petitie specifiek om aandacht voor bewering 1 van vraag 32 vragen, blijken er nog meer onduidelijheden omtrent andere examenvragen (van verschillende vakken) te zijn, waarover leerlingen en docenten om hulp vragen. 

Wat wij willen aankaarten: het CvTE (Centraal Bureau voor Toetsen en Examens) trekt volledig zijn eigen plan en toont geen interesse in feedback van vakdeskundigen over inhoudelijke onjuistheden. 

Wat heb ik (als eerstegraads docent Duits) tot nu toe gedaan om dit onder de aandacht van het CvTE te brengen?
Alle mails van en naar het CvTE zijn hieronder onder het kopje 'inhoudelijk' terug te lezen.

- Klacht ingediend via het klachtenformulier van het CvTE
- Gereageerd op het antwoord op deze klacht
- Examenbespreking Levende Talen (met 18 andere docenten Duits) op 22.05.2023 bijgewoond
- De klacht namens Levende Talen opnieuw ingediend bij het CvTE
- Op het (identieke) antwoord van het CvTE op de klacht van Levende Talen gereageerd
- NOS benaderd en alles toegelicht 
- Scholieren.com benaderd

NOS
Hoewel NOS oprecht interesse heeft getoond in deze situatie, hebben ze aangegeven op dit moment geen tijd te hebben om dit onder de aandacht te kunnen brengen. Hierdoor heb ik besloten deze petitie op te zetten, om het tóch zelf te blijven proberen, gezien enorm veel examenleerlingen op mijn steun rekenen.
Mocht NOS tussentijds nog tijd hebben, zullen zij hierop terug komen.

Scholieren.com
Zij zullen helpen bij het verspreiden van deze petitie, zodat wij zoveel mogelijk handtekeningen kunnen verzamelen!

Alle info op social media
Wil je meer lezen/kijken over deze examenvraag? Kom kijken op mijn Tiktok en/of Instagram!

Inhoudelijk
Het gaat om vraag 32 bewering 1 (tekst 8 “Big Hug”): “De Big Hug heeft verschillende warmtestanden.”.

Volgens het correctiemodel, is het antwoord op bewering 1: “wel”.

Met bovenstaande informatie, zou je kunnen concluderen dat er uit alinea 3 duidelijk zou moeten worden, dat de Big Hug verschillende warmtestanden heeft. Echter zijn wij het hier niet mee eens. Hieronder alinea 3:

Uit bovenstaande tekst blijkt inderdaad, dat de Big Hug verschillende standen heeft. Echter zou de leerlingen hier zelf moeten interpreteren dat het hier gaat om warmtestanden.

“Anschließend gibt die Decke je nach Stufe drei bis sechs Stunden lang Wärme ab: Zwei Infrarot-Heizelemente mit je neun Watt befinden sich einml auf der Sitzfläche, einmal am unteren Rücken.”

Nogmaals: ja, uit deze zin kan de leerling halen dat de deken verschillende standen heeft, maar uit de tekst wordt niet duidelijk dat het gaat om warmtestanden. Pas wanneer de leerling zelf interpreteert dat deze standen te maken hebben met de temperatuur en daarmee de lengte van de warmteafgifte beïnvloeden, zou dit enigszins bedacht kunnen worden door de havist.

Dan nu de grote vraag: Wat willen toetsen met het eindexamen Duits?
Dat de leerling een Duitse tekst kan lezen en inhoudelijke vragen hierover kan beantwoorden? Was dit niet het doel?
Met deze vraag schieten wij dit doel helemaal voorbij.

Mijn correspondentie met het CvTE
Uiteraard heb ik deze klacht bij het CvTE neergelegd, ik wil je graag laten zien hoe deze correspondentie is verlopen.

Mijn klacht (19.05.2023)

In vraag 32 worden 2 beweringen gegeven, die allebei in alinea 3 van tekst 8 te vinden zouden moeten zijn. Dit staat aangegeven in de vraagstelling.

Bewering 1: De Big Hug heeft verschillende warmtestanden.

Volgens het correctiemodel is het antwoord “wel”, hoewel het antwoord hier “niet” had moeten zijn. In alinea 3 staat dat de warmtedeken verschillende standen heeft, waarmee de duur (tussen de 3 en 6 uur) reguleert kan worden. Er staat niets in over het instellen van de warmte.

De bewering had moeten zijn “De Big Hug heeft verschillende standen”, dan was het antwoord inderdaad “wel” geweest. Maar door het woord “warmtestanden”, kan dit niet goed gerekend worden naar mijn mening.

Mocht u mij hierover willen spreken, dan sta ik uiteraard open voor een inhoudelijk gesprek. Alvast hartelijk dank en vriendelijke groeten.

De reactie (19.05.2023)

Dank voor uw melding. Wij hebben deze voorgelegd aan de vakdeskundigenen ontvingen de volgende reactie:
Het citaat uit de regels 19 en 20 ‘je nach Stufe…’, is hetbewijs dat de stelling waar is. De accu is na ongeveer drie uur volgeladen,vervolgens geeft de deken tussen de drie en zes uur warmte af, afhankelijk van de stand ‘je nach Stufe’. Er zijn dus verschillende standen.
Met het woord ‘Anschließend’ wordt een verband aangegeventussen de eerste uitspraak over het volladen van de accu met de daaropvolgende zin over duur van de warmteafgifte. Daarnaast geeft het woord ‘Stufe’ een bepaalde graad / niveau aan, daaruit kun je concluderen dat hoe hoger de‘Stufe’, hoe korter de warmteafgifte is.
De boven beschreven punten, maken dat wij blijven vasthouden aan het correctievoorschrift.

Ik hoop dat u hiermee voldoende geïnformeerd bent.

Mijn reactie op deze reactie (19.05.2023)

Bedankt voor uw uitgebreide reactie. Zoals u het zelf al aangeeft, heeft de deken meerdere “standen”. Echter is het niet duidelijk dat het hier gaat om “warmtestanden”. De bewering is niet juist geformuleerd.
Is het dan de bedoeling dat de leerling zélf bedenkt dat het om warmtestanden gaat, gezien de accu langer meegaat wanneer de deken op een lagere “stand” staat? Zo ja, dan wordt hier gevraagd om een natuurkundig fenomeen, niet om kennis van de Duitse taal.
Ik zou het enorm op prijs stellen wanneer u dit opnieuw aan de betreffende docent zou kunnen voorleggen, of wanneer ik telefonisch contact met iemand zou kunnen opnemen hierover.

Nogmaals hartelijk dank.

Reactie vanuit het CvTE (19.05.2023)

Dank voor uw reactie. Met deze melding gaat u in op een eerdere reactie die we via de Examenlijn hebben gegeven. Daarmee start u in wezen een discussie, waar de Examenlijn helaas niet voor bedoeld is. We gaan ervan uit dat het huidige correctievoorschrift voldoende handvatten biedt om vanuit uw professionaliteit tot een oordeel te komen. 

Laatste mail naar het CvTE (26.05.2023)

Geachte ...,

na zelf als vakdeskundige (eerstegraads docent Duits met 10 jaar leservaring in de bovenbouw) via het klachtenformulier van het CvTE te hebben geklaagd over de formulering van de bewering van vraag 32 in het HAVO Duits 23-1 examen, hebben 18 hoogopgeleide vakdeskundigen dezelfde klacht via het verslag van de examenbespreking vanuit Levende Talen ingediend. Daarnaast zijn er uiteraard nog meer collega's die zich (los van Levende Talen) niet met het antwoord op bewering 1 van vraag 32 kunnen vinden.
Op 23 mei 2023 waren er in totaal 1703 klachten over vraag 32 door leerlingen bij het LAKS ingediend.

Ik zou u graag willen attenderen, op het feit dat duizenden leerlingen de ontwikkeling rondom deze klacht op social media volgen. Inmiddels zijn de filmpjes vaker dan 102.5k bekeken. Niet alleen leerlingen en collega's uiten hun zorgen over deze struisvogelpolitiek vanuit het CvTE, maar ook ouders. Zelfs STOOV - de producent van de betreffende warmtedeken is inmiddels op de hoogte. Dit benoem ik, zodat u ervan op de hoogte bent, dat dit niet alleen vanuit mij als alleenstaande vakdeskundige komt.

Nogmaals: Het gaat er niet om dat de deken verschillende standen heeft, maar dat uit alinea 3 niet duidelijk wordt dat het om warmtestanden gaat. Dat een leerling dit zelf zou moeten interpreteren, heeft daadwerkelijk niets met een toets leesvaardigheid te maken. 

Hierdoor vraag ik om een inhoudelijk officieel overleg, op basis van de geconstateerde feiten, met de betreffende gezaghebbende.
Mocht dit niet telefonisch (...) of online mogelijk zijn, ben ik eventueel volgende week dinsdag of vrijdag in de gelegenheid langs te komen.

Alvast hartelijk dank voor uw reactie en een fijne dag gewenst.

Laatste reactie vanuit CvTE (30.05.2023)

Wij hebben uw melding en uw reactie op ons antwoord ontvangen. Uw betrokkenheid stellen we zonder meer op prijs.

Wij begrijpen dat u het niet eens bent met het antwoord van onze experts. Wij kunnen echter niet ingaan op uw aanbod met ons te spreken over vraag 32 Duits havo. In deze fase van het correctiewerk is een aanvulling niet opportuun. Mocht uit de cijfermatige gegevens blijken dat deze vraag niet voldoet, dan nemen we dat mee in de normering. Bovendien ontbreekt het ons in deze piekperiode voor het CvTE gewoonweg aan tijd.

Betrokken docenten met examenklassen koesteren wij. Mocht u bij willen dragen aan de constructie van examens Duits, dan verwijzen wij u graag naar Cito constructie centrale examens.

Mevrouw Duits - Tiffany Roggenthien    Neem contact op met de schrijver van de petitie