Nederlands Vanzelf Sprekend

#277: kris59 Naief?

Je schreef: "Ik vind je wel zéér naïef."

Dan heb ik me wellicht niet goed uitgedrukt.

Ik vind punt 1 van de petitie prima, over het versterken van het onderwijs in het Standaardnederlands. Dat is altijd een goed idee, maar tegelijkertijd vind ik dat het met de kennis van het Standaardnederlands momenteel best wel meevalt. Nogal wat mensen kijken nostalgisch terug op de hoogtijdagen van de ABN-acties, met tv-programma's als 'Voor wie haar soms geweld aandoet'. Toch vermoed ik dat, op het einde van die hoogtijdagen, de verstaanbaarheid tussen Nederlandstalige Belgen onderling en tussen Vlamingen en Nederlanders minder was dan nu het geval is.

En bovendien: die taalzorg in de media en het taalgebruik in fictiereeksen van die tijd waren zo artificieel dat het, achteraf gezien, bijna tenenkrommend gênant was. Net als de gesproken schrijftaal van de sprekende hoofden op de Vlaamse radio en tv. Alsof de weegschaal te ver doorsloeg naar de andere kant. Dat was het ook niet, volgens mij. En echt gewerkt heeft het ook al niet, blijkt nu. Het zou me niet verbazen als zou blijken dat de tegenwoordige taalnonchalance in Vlaanderen net z'n wortels heeft in die periode van doorgedreven taaltuinderij.

Met punt 2 heb ik meer moeite, die bevordering van de taaleenheid van Nederland en België. Ik ben het helemaal eens met wat Ruud Hendrickx daarover zegt, hogerop in de opmerkingen.

Ik vind dat een verzorgd taalgebruik een persoonlijke keuze en een persoonlijke verantwoordelijkheid is, iets waar iedere taalgebruiker 'naar godsvrucht en vermogen' inspanningen voor levert. Een taalnorm, als die al zou bestaan en vastgelegd zijn, kan niet van bovenaf opgelegd worden - taalpolitie, anyone? Woorden wekken maar voorbeelden strekken.

Het taalgebruik van de zogenaamde goegemeente wordt gestuurd door voorbeeldfiguren en iedere goegemeente kiest zelf die voorbeeldfiguren. Dat dit momenteel in Vlaanderen krompratende mediafiguren zijn, daar kun je als individuele taalgebruiker weinig aan doen, behalve dit:

Vind je het taalgebruik in bepaalde radio- of tv-programma's beneden het niveau dat je ervan verwacht? Dan luister of kijk je er gewoon niet naar. Maken de journalisten van een bepaalde krant een potje van het Nederlands? Dan lees je een andere. Enz.

Persoonlijk vind ik dat ik me min of meer weet te redden in het Standaardnederlands, of toch mijn eigen variant ervan die hopelijk begrepen wordt door een zo groot mogelijk deel van het taalgebied.
Maar misschien vergis ik me.

Je schreef: "En buiten de spreektaal, kunnen veel jongeren (& ouderen) al niet meer probleemloos schrijven."

Ik vrees dat dit altijd al zo geweest is, met dat verschil dat vroeger heel wat mensen die niet zo schitterden in taalbeheersing, na een aantal moeilijke jaren op school nauwelijks nog iets schreven, behalve wat boodschappenlijstjes en nu en dan een sollicitatiebrief. Mensen die vroeger, en zeker in de eerste helft van vorige eeuw en daarvoor, wél schreven, hadden daar meestal voor doorgestudeerd en dan ging er nog een handvol uitgevers, redacteuren en correctoren over hun teksten heen.

Ironisch genoeg zijn sociale media en nieuwe technologieën zoals sms ervoor verantwoordelijk dat zowat iedereen ook na z'n schoolcarrière geschreven teksten blijft produceren. En een meerderheid van de mensen, die vroeger nauwelijks schreven en dat ook niet nodig hadden om sociaal overeind te blijven, schrijven daardoor nu wel. In spreektaal en met flink wat fouten, inderdaad, maar ik vind dat communicatie een grondrecht is, dus wie ben ik om te zeggen dat ze beter hun best moeten doen?