Mijn welgemeende advies aan iedereen, van PVV-fans tot asielzoekers: blijf kritisch. Blijf kritisch, want niemand heeft de absolute waarheid in pacht. Zeker, progressiviteit is geen garantie tegen racisme, maar een minderheid zijn is dat evenmin. 

Op dit moment is er veel aandacht voor racisme als systeem, voor stelselmatige onderdrukking van minderheden in Europa, en dat is terecht. Veel mensen beseffen inderdaad niet dat je de “incidentjes” die een “allochtoon” op ons continent meemaakt, en die wellicht “allemaal niet zo heel erg” zijn, bij elkaar moet optellen. En dan wordt die weg die zij moeten afleggen met “af en toe een klein hobbeltje” ineens een verregend geitenpad waar je zelfs met een jeep niet meer overheen kunt. Laat staan dat je je kunt ‘invechten’, Mark Rutte.

Maar aan dat systeem wat ontstaan is, ging iets vooraf: het ordinaire racisme van mens tot mens. Dat is de bron van alle kwaad, en dat hebben we allemaal in ons. Ook ik ja. Nu begrijp ik heel goed dat een onderdrukte minderheid een hekel krijgt aan de onderdrukkende meerderheid. Om dat te begrijpen, hoef je niet eens de lagere school afgemaakt te hebben. Maar begrijpen is nog niet met de mantel der liefde bedekken. Ik begrijp ook de angsten van mensen die nu zo fel tegen de komst van asielzoekers zijn – maar dat wil niet zeggen dat ik ze daarom maar lekker moet laten gillen.

De Afro-Amerikaanse dame die mij verweet bananen naar zwarte voetballers te gooien, om het simpele feit dat ze in mijn bio zag dat ik in Italië woon, is een raciste. Ze is onderdeel van het probleem: ze veroordeelde mij op basis van mijn afkomst alleen, daarbij gesteund door een wolk van gedienstige helper whiteys die mij bleven vertellen dat ik haar niet zomaar kon tegenspreken, want ze was kennelijk een of andere belangrijke figuur.

Wàt?

Belangrijke figuur of niet, voorvechter van de burgerrechtenbeweging of niet – een racist is een racist. Ja, hoor ik u tegenwerpen, maar dit is niet het moment om als witte op het racisme van zwarten te wijzen. Volgens mij is het nooit het moment om je in racistische tirades te verliezen, en zeker niet als je antiracist bent. Verbeter de wereld, begin bij jezelf. Dat heb ik ook moeten doen: eerst erkennen, dan herkennen bij jezelf, en dan veranderen. Een voortdurend proces, want een mens is geen onfeilbaar wezen.

Maar zodra ik beoordeeld word op de kleur van mijn huid (zo lang Arzu een slotje heeft, zullen we niet weten hoe het precies zat) in plaats van de inhoud van mijn woorden, heb ik met een racist te maken. En het spijt me, maar racisten blief ik niet, hun strijd is niet de mijne.

Blijf kritisch, helper whitey. Als ze je al zo noemen, is er reden genoeg om wakker te blijven, of niet? En nog een laatste advies: maak jezelf niet onsterfelijk belachelijk. Ga als witte niet andere witten hun witheid voor de voeten werpen.