Petitie Coen van zijn Sokkel  

In 2021 is het precies vierhonderd jaar geleden dat Jan Pieterszoon Coen op zeer gewelddadige wijze een monopolie op de handel in nootmuskaat afdwong op de Banda Eilanden. Uit wraak voor het schenden van eerdere afspraken over dat monopolie liet Coen 44 mannen onthoofden. 789 familieleden van deze mannen werden tot slaaf gemaakt. Na de verovering van de eilanden waren er nog maar 1,000 van de oorspronkelijke 15,000 bewoners over. Op de nootmuskaatplantages werd vanaf nu het werk door slaven gedaan.

Geboren in Hoorn (1975) en getogen in het West-Friese Hoogkarspel ben ik opgegroeid met de bloedige en altijd al omstreden nalatenschap van Coen. Zover ik me kan herinneren werd het beeld op de Roode Steen beklad en omhangen met spandoeken. Het beeld van Coen is een aantal jaar geleden van een plaquette voorzien; maar de uitleg daarop is wel erg karig. Het contrast met het grote monument op Bandaneira met daarop de namen van de onthoofde mannen is groot. De put waar hun hoofden in gegooid zijn wordt nog altijd van onkruid vrijgehouden.

De dood van George Floyd heeft veel beroering veroorzaakt, ook in Nederland. Protesten door het hele land vragen aandacht voor discriminatie en racisme. Daarbij worden ook vragen gesteld over hoe Nederland omgaat met het eigen koloniale en slavernijverleden. Het beeld van Coen ontsiert al sinds jaar en dag De Roode Steen in Hoorn. Het wordt tijd om het definitief van zijn sokkel te halen. Hoe mooi zou het zijn als we het konden vervangen door een kunstwerk van een Indo(nesische) of Molukse kunstenaar die we vragen op passende manier te reflecteren op de daden van Coen, de nalatenschap van de VOC en wat dit betekent heeft voor de stad Hoorn. Het gaat er niet om het verleden uit te wissen maar juist om het van duiding te voorzien. 

Het doel van de petitie is om dit bij de gemeente Hoorn onder de aandacht te brengen en ze ertoe te bewegen Coen van zijn sokkel te halen. 

Michiel Baas (antropoloog)

Michiel Baas    Neem contact op met de schrijver van de petitie