Kinderrechten mogen toestemming gezaghebbende ouders overstijgen

Ieder kind heeft een stem waarnaar geluisterd moet worden, in lijn met artikel 12 van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK). Ieder kind verdient ondersteuning om een scheidingssituatie in perspectief te kunnen plaatsen en om wensen helder te krijgen, bij voorkeur zo vroeg mogelijk, zonder te worden betrokken in die zaken die op volwassen niveau spelen. Vanuit het uitgangspunt van kinderparticipatie, maar ook de beschermingsgedachte die hier tegenover staat, dienen hiertoe gedegen mogelijkheden te worden geboden aan het kind, ook in het vrijwillige kader van hulpverlening. 

Wanneer een minderjarig kind (tot 16 jaar) ondersteuning wil in een scheidingssituatie, of de ene gezaghebbende ouder geeft aan dat het kind steun nodig heeft, maar de andere gezaghebbende ouder wil geen toestemming geven voor de ondersteuning, of beide ouders vinden de steun niet nodig, dan zijn de mogelijkheden voor het minderjarige kind beperkt.  

Als basis geldt hieromtrent het vereiste van de dubbele toestemming van gezaghebbende ouders voor minderjarigen tot 16 jaar. Hoe verhoudt dit vereiste zich ten opzichte van de (participatie)rechten van kinderen? De vereisten vanuit het IVRK rondom de belangen van kinderen zouden het toestemmingsvereiste van gezaghebbende ouders ook waar nodig moeten kunnen overstijgen. Dit zodat ieder kind de ruimte krijgt om ondersteuning te vragen en om zijn stem in een scheidingssituatie te kunnen uiten, op kindvriendelijk manier bij een getrainde en ervaren professional die er speciaal is voor het kind.  

Kinderen kunnen vanuit hun leeftijd en ontwikkeling helder verwoorden dat zij steun willen. Wat doet dit met kinderen wanneer een ouder of ouders dit blokkeren?

Vanuit het IVRK zijn hieromtrent veranderingen nodig (artikel 3 en 12 IVRK), waarbij de rechten van kinderen het blokkaderecht van een ouder of beide ouders zouden moeten kunnen overstijgen. Een voorbeeld hiertoe is te vinden in een uitspraak van het Centraal Tuchcollege over de WGBO: "Een dergelijke blokkade/conflict mag er niet toe leiden dat het kind belemmerd wordt in het verkrijgen van de noodzakelijke hulp."

Praktische mogelijkheden dienen onderzocht te worden, waarbij gekeken moet worden naar de balans van de verantwoordelijkheid van (gezaghebbende) ouders, de impact van een scheidingssituatie, kwaliteitseisen voor professionals en de rechten van ieder kind. Financiering dient ingekleed te worden, door mogelijkheden te onderzoeken.