IFIC: Wij maken ons zorgen. Nous nous faisons des soucis.

(version française ci-dessous)

 Brussel, 15 juli 2018  

Geachte vertegenwoordiger van IFIC vzw,          
Geachte werkgever,     
Geachte vakbondsvertegenwoordiger,
Geachte ministers en parlementsleden,  

Wij maken ons zorgen.

In de laatste maanden worden werknemers binnen de federale gezondheidszorg geconfronteerd met IFIC, het nieuwe loonmodel voor de zorgsector. Het doel van dit nieuwe loonmodel is de opwaardering van de zorgberoepen. Het uitgangspunt is daarbij niet meer het behaalde diploma, maar wel het 'takenpakket' op de werkvloer. In de praktijk betekent dit dat zorgberoepen ingedeeld worden in een classificatie van 1 tot 20. Voor elke klasse werden concrete functieomschrijvingen uitgewerkt en het aanvangsloon van starters zou hoger liggen. Eindelijk de erkenning die we zochten. Of toch niet helemaal, zoals ons nu duidelijk wordt. 

Op de werkvloer zien we dat werknemers van een aantal beroepsgroepen grotendeels wel varen bij dit nieuwe loonmodel. Zij worden opgewaardeerd wat betreft loon, hoewel het meestal gaat om een vrij bescheiden winst. Ook al gaan zij er financieel op vooruit, hun functieomschrijving is niet echt waarderend te noemen. Hier zien we het eerste grote probleem van het nieuwe model: de functiebeschrijvingen zijn gedateerd, onvolledig en doen onrecht aan de grote kennis en kundigheid die ons allen gevraagd wordt als zorgverlener. Bijkomend ontbreken heel wat beroepen. Velen kregen hierdoor het voorstel van een ‘ontbrekende functie' of werden gekoppeld aan een andere functie wat de specificiteit van de beroepen tekort doet. Wanneer zorgverleners zich effectief zouden houden aan de hun voorgestelde functieomschrijving, is een forse daling van de kwaliteit van zorg te verwachten. 

Daarnaast blijkt IFIC vooral een aanval op het loon. Vele werknemers worden als het ware afgestraft. We spreken over verliezen oplopend tot 240.000 euro op de resterende loopbaan. Foutieve inschalingen? Of toch ook lagere loonbarema’s? Huidige werknemers hebben de keuzevrijheid om wel of niet mee te doen. We kunnen dus onze financiële regeling behouden, maar dat betekent wel dat we nooit meer van job kunnen veranderen, want elke verandering betekent een automatische instap in het nieuwe systeem. Bovendien starten nieuwe collega’s sowieso binnen IFIC, zij hebben geen recht van spreken of hun omschrijving en classificatie al dan niet overeenkomt met de realiteit.  

Hoewel een correcte verloning een belangrijke vorm van valorisatie van ons werk is, maken we ons grotere zorgen om wat de gevolgen van dit systeem zijn voor de toekomst van de zorgsector. We vrezen voor een verschraling van de openbare gezondheidszorg. Want wie zal er nog zin hebben om een bachelor of master te gaan studeren of zich verder te specialiseren wanneer er geen uitzicht is op een job met inhoudelijke verwachtingen en een navenante verloning? Moeten we een uitstroom naar de privésector verwachten? En hoe moet het dan met de zorg voor alle maatschappelijk kwetsbare mensen? Zij zullen het zich niet kunnen veroorloven om gespecialiseerde zorg ergens anders te gaan zoeken.  

Wij zijn bevreesd, maar het tij is nog te keren.  

Het leek nooit de bedoeling bij de oprichting van IFIC om de kwaliteit van de openbare gezondheidszorg in gevaar te brengen, integendeel werd deze net in het leven geroepen om de kwaliteit verder te waarborgen. We pleiten er dan ook voor om de functiefiches tijdens de onderhoudsprocedure te blijven updaten, fiches voor ontbrekende functies op te stellen en koppelingen aan loonschalen te herbekijken in overleg met de beroepsverenigingen. Enkel een systeem dat recht doet aan de kunde en kennis van werknemers, maakt het mogelijk om met z'n allen de kwaliteit van de gezondheidszorg te kunnen blijven vooropstellen.   

Wij danken u voor uw vertrouwen en kijken uit naar verder overleg.  

Hoogachtend, 

----------------------------------------------------------------------------------------------------

Bruxelles, 15 juillet 2018  

Cher représentant de l'asbl IFIC,
Cher directeur,
Cher présentant syndical,
Chers ministres et membres du parlement,  

Nous sommes inquiets…

Ces dernières semaines, les professionnels des institutions de soins se voient confrontés au niveau fédéral à la classification des fonctions et du barème salarial - qui en découle -  établis par l’IFIC. L’objectif de cette nouvelle classification est de réévaluer les métiers liés aux soins de santé et de leur attribuer un échelon barémique non plus sur la base du diplôme obtenu mais bien en regard de l’ensemble des tâches réalisées sur le terrain. Concrètement, cela signifie que les fonctions des professionnels de santé et des personnels travaillant en institutions de soins sont classées sur une échelle barémique de 1 à 20. Pour chaque catégorie, une description concrète de fonction a été établie. Il apparaît cependant clairement que cette classification ne répond pas à nos attentes en matière de reconnaissance du métier. En effet, ces profils de fonction reposent sur des textes de lois obsolètes et des descriptions incomplètes par ailleurs totalement inadéquates en regard des compétences scientifiques et du savoir faire – découlant de l’Evidence Based Practice -  dorénavant requis dans le secteur des soins de santé. En outre plusieurs fonctions sont manquantes.

Sur le terrain, nous constatons qu’un certain nombre de professions, grâce à la réévaluation, tireront un modeste profit de cette nouvelle échelle barémique. En effet, le salaire en début de carrière sera revu à la hausse pour les jeunes travailleurs. Ceux-ci n’auront pas la possibilité de se prononcer quant à la concordance entre la description de fonction et les exigences de celle-ci sur le terrain. Par contre, tous les autres professionnels se trouvent lésés, leur perte salariale pouvant atteindre plusieurs milliers d’euros en fin de carrière. Classification inexacte ou échelle barémique trop basse ? Les employés ont eu jusqu’au 30 juin dernier le choix, en interne, de valider ou pas ce barème.  Ceci leur permettait de conserver leur salaire actuel à la seule condition de ne pas changer d’institution, puisque tout changement entraîne automatiquement de dépendre du nouveau système (et par conséquent induit une possible perte de salaire).

Nous nous préoccupons fortement des conséquences que peut engendrer à l’avenir cette classification sur le système des soins de santé. Nous craignons un sous-financement de la santé publique. Qui voudra encore entreprendre un baccalauréat, un master ou une spécialisation en l’absence de perspective de reconnaissance tant en termes de compétences de terrain que de salaire ? Devons-nous craindre une santé publique à deux vitesses ? Qu’adviendra-t-il alors des personnes à faibles revenus, précarisées, qui ne pourront  s’offrir les soins adéquats ?

Nous sommes inquiets, mais gardons l’espoir !

Il semble que la mise en œuvre de la classification des fonctions via l’IFIC n’ait jamais eu pour objectif de remettre en cause la qualité des soins de santé bien au contraire.  Concrètement, nous encourageons donc fermement les professionnels à signer cette pétition et en collaboration avec leurs associations professionnelles, à actualiser leurs profils de fonction, à élaborer des profils pour les fonctions manquantes et  à revoir les attributions barémiques pour ces nouvelles fonctions.
Un système de soins de santé qui se fait l’écho de la réalité de terrain est le seul garant d’une politique irréprochable de santé publique.

Nous vous remercions de votre confiance, et sommes dans l'attente de la suite favorable des négociations.

Avec toute notre considération,  

BMT, VVKP, VVPMT, BVCT-ABAT, Zorgpastores, UPDLF    Neem contact op met de schrijver van de petitie